- Οι νέες διοικήσεις των 5 μουσείων όχι μόνο δεν μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν την υποτιθέμενη μεγαλύτερη αυτονομία που τους παρείχε το νέο καθεστώς, αλλά ήδη από το περσινό ξεκίνημα, υπολειτουργούν με λιγότερο προσωπικό.
- Τέσσερις στις 10 αίθουσες παραμένουν κλειστές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πολιτιστική και τουριστική προβολή της χώρας.
Του Πάνου Κατσαχνιά
Ένα χρόνο μετά την ψήφιση από την κυβέρνηση (Μάρτιος 2023) του Νόμου 5021 «Εκσυγχρονισμός της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς» και την μετατροπή 5 μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), προκειμένου αυτά ν’ αποκτήσουν περαιτέρω διοικητική και οικονομική ευελιξία, ώστε ν’ αναπτυχθούν απαλλαγμένα από τις αγκυλώσεις και τον συγκεντρωτισμό του Δημοσίου Τομέα -σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της αρμόδιας, υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη– η άσχημη κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει σήμερα, δυστυχώς «βγάζει μάτι».
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, δείχνουν να έχουν χάσει τον βηματισμό τους, με ορατό τον κίνδυνο κατάρρευσης.
Στο προηγούμενο έτος, το Πάσχα (που προηγείται του ανοίγματος της νέας τουριστικής περιόδου) συνέπεσε με το ξεκίνημα της εφαρμογής του νέου καθεστώτος για τα 5 μεγάλα μουσεία της χώρας, φανερώνοντας εύλογα -αν μη τι άλλο- την κακή χρονική στιγμή που επιλέχθηκε από την κυβέρνηση για την ψήφιση και εφαρμογή του, μιας και τα προβλήματα ξεκίνησαν με το «καλημέρα».
Αν και η υπουργός Πολιτισμού είχε σπεύσει να ανακοινώσει με Δελτίο Τύπου την Μεγάλη Πέμπτη το απόγευμα, τον διορισμό των Διοικητικών Συμβουλίων και των Γενικών Διευθυντών των 5 μουσείων, ένα χρόνο μετά -το φετινό Πάσχα- η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη σε αυτά, αφού όχι μόνο δεν αξιοποιήθηκε ο χρόνος από τις νέο διορισμένες διοικήσεις τους, ώστε να ξεπεραστούν οι «παιδικές ασθένειες», αλλά έφτασαν να υπολειτουργούν.
Ενώ από την 1η Απριλίου έπρεπε να εφαρμοστεί και σε αυτά το θερινό ωράριο λειτουργίας από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ (το οποίο και εφαρμοζόταν με το προηγούμενο καθεστώς έως το 2023, όπου τα μουσεία αυτά ήτανε «Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες», υπαγόμενες στη «Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς»), ακόμη και σήμερα πολλά δεν το έχουν καταφέρει και για τις 7 ημέρες τις εβδομάδας. Ενώ την ίδια στιγμή, τα μουσεία -στο σύνολό τους- είναι μερικώς μόνο επισκέψιμα.
Οι νέες διοικήσεις των 5 μουσείων όχι μόνο δεν μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν την υποτιθέμενη μεγαλύτερη αυτονομία που τους παρείχε το νέο καθεστώς, αλλά ήδη από το περσινό ξεκίνημα, λειτούργησαν με λιγότερο εποχικό προσωπικό, τόσο σε ό,τι αφορά στη φύλαξη, όσο και σε ό,τι αφορά στην καθαριότητα. Φέτος η κατάσταση είναι ακόμη δυσκολότερη, αφού οι προσλήψεις (7μηνες συμβάσεις) είναι ακόμη λιγότερες από τις περσινές με το ποσοστό των κλειστών αιθουσών για το κοινό να αγγίζει το 40%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τα ίδια και για την πολιτιστική και τουριστική προβολή της χώρας γενικότερα. Πέρσι προσλήφθηκαν συνολικά 296 εποχικοί για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών λειτουργίας των 5 μουσείων κατά την θερινή περίοδο, ενώ φέτος οι προγραμματισμένες προσλήψεις είναι μόνο 185.
Ενδεικτικά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ) έως το 2022 απασχολούνταν 120 εποχικοί φύλακες. Πέρσι λειτούργησε με 93. Για φέτος η διοίκηση ζήτησε 130 (γιατί εν τω μεταξύ μόνιμοι και αορίστου συνταξιοδοτούνται) κι έχουν εγκριθεί 50 που εργάζονται από τις 14 Μαΐου -οπότε και ξεκίνησε για φέτος το θερινό ωράριο- συν 16 που θα προσληφθούν σε δεύτερο χρόνο.
Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών (ΒΧΜ), που μαζί με το παράρτημά του στο «Μέγαρο Λοβέρδου» που φιλοξενεί την ομώνυμη Συλλογή, στην οδό Μαυρομιχάλη, για δύο βάρδιες (08:00-16:00 και 16:00-20:00) χρειάζεται 55 άτομα εποχικό φυλακτικό προσωπικό. Πέρσι πήρε 38 και φέτος έχουν εγκριθεί συνολικά 20. Τρεις καθαριστές, τρεις νυχτοφύλακες και μόνο 14 φύλακες.
Στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης (ΜΒΠ) οι φύλακες του είναι επιφορτισμένοι και με τη φύλαξη του Λευκού Πύργου. Χρειάζονται 38-40 και θα προσληφθούν 17 με 7μηνες συμβάσεις και αργότερα ακόμη 15 με 5μηνες.
Ανάλογες είναι οι συνθήκες και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ) και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου (ΑΜΗ).
Για να λειτουργήσουν όλα σωστά και στην ώρα τους πρέπει ήδη από τα τέλη της προηγούμενης χρονιάς ή την αρχή της καινούργιας, να βγει μια Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ), γιατί χωρίς αυτή δεν μπορούν να γίνουν προσλήψεις στο ελληνικό Δημόσιο. Κι έρχεται η «Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς» που συγκεντρωτικά, μαζεύει τις ανάγκες, Φεβρουάριο ακολουθεί η κατανομή των θέσεων κι από 1η Απριλίου που εφαρμόζεται το θερινό ωράριο 8:00 με 20:00, όλοι οι εποχικοί φύλακες είναι στις θέσεις τους για την εφαρμογή του.
Γνωρίζοντας τη συγκεκριμένη διαδικασία, τα 5 Μουσεία λειτούργησαν σαν να ήταν ακόμη Διευθύνσεις και δεν κινήθηκαν εγκαίρως -ως όφειλαν με το νέο καθεστώς- ώστε να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για να λειτουργήσουν σωστά τη νέα τουριστική σεζόν.
Παρόλο που το θέμα κρατήθηκε χαμηλά στην ειδησεογραφία, στην Κρήτη επειδή το ΑΜΗ έχει άμεση συνέργεια με τον τουρισμό του νησιού, οι τουριστικοί πράκτορες ξεσηκώθηκαν όταν δεν εφαρμόστηκε το θερινό ωράριο από την 1η Απριλίου με αποτέλεσμα να έχουν μεγάλο πρόβλημα με τους τουρίστες που ήρθαν κατά τη διάρκεια του Καθολικού Πάσχα, με τον πρόεδρο του Δ.Σ. του ΑΜΗ, Ιωακείμ Γρυσπολάκη να υποχρεώνεται να βγάλει κατευναστική ανακοίνωση, κατηγορώντας το ΥΠΕΣ που δεν είχε εγκρίνει την ΠΥΣ.
Λύκειο της Γερμανίας είχε προγραμματίσει ταξίδι στην Ελλάδα τον Απρίλιο. Βλέποντας στον ιστότοπο του ΕΑΜ ότι το ωράριο την περίοδο εκείνη είναι από τις 08:00 έως τις 20:00, αποφάσισαν να το επισκεφθούν Κυριακή στις 16:00. Οι μαθητές με την καθοδήγηση των καθηγητών τους μελέτησαν, ετοίμασαν σχετικές εργασίες και ανέλαβαν να παρουσιάσουν ο καθένας τους -στους υπόλοιπους συμμαθητές τους- κάποιο από τα εκθέματα του Μουσείου. Έχοντας αγοράσει ήδη ηλεκτρονικά τα εισιτήρια τους, πήγαν τη συγκεκριμένη μέρα και ώρα και βρήκαν απλά… το μουσείο κλειστό!
Η μη αποτελεσματικότητα του νέου τρόπου διοίκησης των 5 μουσείων, συμπεραίνεται και από το ωράριο λειτουργίας:
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Από 14 Μαΐου ως 31 Οκτωβρίου
Τρίτη: 13:00-20:00
Τετάρτη ως Δευτέρα: 08:00-20:00
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και Μουσείο Λοβέρδου
Τετάρτη ως Δευτέρα: 9:00-16:00
Τρίτη: Κλειστό
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Από 27 Μαΐου ως 31 Αυγούστου
Δευτέρα, Τρίτη: 8:00-20:00
Τετάρτη: 13:00-20:00
Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 8:00-20:00
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Από 18 Μαΐου ως 15 Δεκεμβρίου
Δευτέρα ως Κυριακή: 9:00-17:00
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και Λευκός Πύργος
Απρίλιο και Μάιο
Καθημερινές, Σάββατο, Κυριακή: 8:30-15:30
Αίθουσες ερμητικά κλειστές
Το υπουργείο Πολιτισμού αποφεύγει να δώσει πειστικές απαντήσεις για την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα 5 μουσεία, ως προς το ωράριο, την καθαριότητα, την αναγκαία ετήσια συντήρηση των μηχανολογικών συστημάτων (Air Condition, συστήματα ασφαλείας), καθώς και των κτιρίων, την έγκαιρη προμήθεια αναλώσιμων, την απουσία προγραμματισμού περιοδικών εκθέσεων, ακόμη και για το γεγονός της κλοπής καλωδίων για τον χαλκό τους από τον κήπο του ΒΧΜ την Τρίτη 2 Απριλίου σε μια από τις καλύτερα φυλασσόμενες περιοχές του κέντρου της Αθήνας.
Σε επίσκεψη που πραγματοποίησαν οι Data Journalists στο ΕΑΜ, μετά τις 14 Μαΐου όταν και ξεκίνησε το θερινό ωράριο (παρόλο που η τιμή του εισιτηρίου είχε ήδη αλλάξει από την 1η Απριλίου, από τα 6 στα 12 ευρώ, για τη θερινή σεζόν), διαπίστωσαν ότι από τις 15:00 έως τις 16:00 είχε κλείσει σχεδόν το μισό μουσείο!
Έκλειναν πόρτες όπου υπήρχαν, τοποθετούνταν βάσεις με ιμάντες, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις η αποτρεπτική ισχύς ενισχυόταν και με την τοποθέτηση κάποιας καρέκλας από πίσω τους. Αρχιφύλακες την ώρα αυτή, έτρεχαν κρατώντας αρμαθιές με κλειδιά και φύλακες στα συγκεκριμένα σημεία αρκούνταν ν’ απαντούν στον κόσμο που ρώταγε: «Απευθυνθείτε μπροστά…». Μάλιστα, ζευγάρι Γάλλων ρωτούσαν υπάλληλο στις 15:50 γιατί κλείνουν οι αίθουσες με τις Συλλογές των Γλυπτών κι αν με το ίδιο εισιτήριο μπορούσαν να ξαναπάνε την επομένη για να τις δουν! Ερώτημα παραμένει τι γίνεται στην περίπτωση που κάποιος περίεργος διαφύγει στιγμιαία της προσοχής των φυλάκων και μπει σε κάποια από τις κλειστές αίθουσες.
Το Air Condition ήταν αισθητό μόνο στις αίθουσες εκατέρωθεν του κεντρικού άξονα στο ισόγειο, ενώ υπήρχε και παράθυρο ανοιχτό. Σε μια μάλιστα περίπτωση, οι λάμπες της προθήκης αναβόσβηναν, μάλλον γιατί θέλαν άλλαγμα. Στον δε πρώτο όροφο, ανοιχτό είναι μόνο το τμήμα του Ακρωτηρίου της Θήρας.
Μεγάλο πρόβλημα με τον κλιματισμό διαπιστώσαμε και στο ΒΧΜ όπου η θερμοκρασία στο εσωτερικό του έφτανε τους 29οC. Ενώ στα σκαλιά και τους διαδρόμους των αιθουσών, ήταν εμφανές το «μαλλί» που σχηματίζεται από τη συσσώρευση βρώμας. Πολλές τουαλέτες ήταν κλειστές με τις υπόλοιπες να μην δείχνουν καθαρές. Για την καθαριότητα των χώρων οι συμβάσεις έληξαν τον Οκτώβριο κι από τότε το Μουσείο έχει μείνει με μια μόνιμη υπάλληλο που χωρίς να είναι η ειδικότητά της, έχει αναλάβει να καθαρίζει ό,τι προλαβαίνει και μπορεί. Φυλάκια και πόρτες παραμένουν κλειστές γιατί δεν υπάρχει προσωπικό για την επάνδρωσή τους. Οι Συντηρητές του Μουσείου δεν έχουν υλικά, δεν έχουν μηχανήματα -γιατί δεν λειτουργούν αφού δεν έχει γίνει η τακτική συντήρησή τους- ενώ δανείζονται εργαλεία που τους λείπουν από συναδέλφους τους άλλων εργαστηρίων.
Ο κλιματισμός μέσα στο σύνολο του Μουσείου υπολειτουργεί με συνέπεια την ταλαιπωρία επισκεπτών και εργαζομένων και βέβαια την ίδια την προστασία των εκθεμάτων και κειμηλίων, τόσο στις ίδιες τις αίθουσες που εκτίθενται, όσο φυσικά και στις αποθήκες. Ενώ δεν έχει γίνει, αναγόμωση στους πυροσβεστήρες.
Κλειστοί χώροι και στο ΑΜΘ (ενίοτε όλο το «Πέταλο» είναι κλειστό). Στο τοπόσημο της πόλης, δύο όροφοι του Λευκού Πύργου είναι κλειστοί.
Νέος Οργανισμός και για τα 5 Μουσεία δεν έχει εκδοθεί ακόμα. Λειτουργούν (και δεν λειτουργούν) δηλαδή, ακόμη με το παλιό τους Οργανόγραμμα, που σε πολλές περιπτώσεις όμως δεν τηρείται.
Εκτός από τους εργαζόμενους και ο κόσμος αρχίζει πλέον να αντιλαμβάνεται την αλλαγή και τα αρνητικά αποτελέσματα που έφερε το νέο καθεστώς στα 5 Μουσεία. Κι αυτό καταγράφεται με ανοιχτές καταγγελίες στον Τύπο, σχετικές αναφορές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και αναφορές που έχουν σταλεί στις Διοικήσεις τους από Σωματεία εργαζομένων.
Νέο καθεστώς
Ποιο όμως είναι αυτό το νέο καθεστώς διαχείρισης που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση και το υπουργείο;
Το 2019 με το που ανέλαβε τα υπουργικά της καθήκοντα η Λίνα Μενδώνη, ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης της ΝΔ να αλλάξει το καθεστώς των 5 μουσείων σε ΝΠΔΔ, που ήταν άλλωστε και στις προγραμματικές της δηλώσεις.
Μεσολάβησε η πανδημία του κορονοϊού που πήγε πολλά πράγματα πίσω κι έτσι φτάσαμε στο 2023 με το Νόμο 5021 γραμμένο… στο γόνατο. Κι έτσι άρχισαν από πλευράς ΥΠΠΟ τα «ναι μεν αλλά»: Τα Δ.Σ. θα διοριστούν μέσα από τις σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται από τον Νόμο της κυβέρνησης για την επιλογή των Διοικήσεων του Δημοσίου… αλλά μέχρι να γίνει αυτό θα διοριστούν απευθείας από την υπουργό! Οι Γενικοί Διευθυντές θα επιλεγούν μετά από Διεθνή Διαγωνισμό -ώστε να έχουν τα καλύτερα δυνατά προσόντα για τις θέσεις- αλλά μέχρι να γίνει αυτό, θα διοριστούν κι αυτοί απευθείας από την υπουργό…
Who is Who
Όπως προβλέπει ο Νόμος 5021/2023, τα Μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων που ορίζονται, αποτελούν προσωπικότητες με συμβολή στον επαγγελματικό ή κοινωνικό χώρο τους, πρόσωπα εγνωσμένου κύρους στον χώρο των τεχνών, των γραμμάτων και των επιστημών. Επιπλέον, ένα μέλος του Δ.Σ. κάθε μουσείου, επιλέγεται μεταξύ των προϊσταμένων των Διευθύνσεων του ΥΠΠΟ, όπως προβλέπονται από τον Νόμο.
Πρόκειται για το 6ο Μέλος σε κάθε σύνθεση. Το 7ο Μέλος υποδεικνύεται από τη Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων του υπουργείου (ΠΟΕ-ΥΠΠΟ), με προϋπόθεση την κατοχή, τουλάχιστον, μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών και με τουλάχιστον τετραετή υπηρεσία σε θέση ευθύνης. Η θητεία των Δ.Σ. είναι τριετής.
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Γενική Διευθύντρια η Άννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου, που ήταν Διευθύντρια του ΕΑΜ στο προηγούμενο καθεστώς από το 2021.
Πρόεδρος του Δ.Σ. είναι ο Δημήτρης Οικονόμου, Αρχιτέκτονας Μηχανικός (ΕΜΠ) και Διδάκτορας Χωροταξίας (Πανεπιστήμιο Sorbonne I), τ. υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Έως τις εκλογές του 2019, ήταν σύμβουλος και μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας της Lamda Development, που έχει αναλάβει το έργο στο Ελληνικό. Με αρμοδιότητες για την Χωροταξία και το Αστικό Περιβάλλον, στο χαρτοφυλάκιο του, ήταν αρμόδιος για την εποπτεία και της συγκεκριμένης επένδυσης.
Στα τέλη του 2020 είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις με το Προεδρικό Διάταγμα που είχε συντάξει από την κυβερνητική του θέση, σχετικά με την χωροθέτηση Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ). Όπως είχε καταγγείλει στην ΚΕΔΕ ο τότε Δήμαρχος Πόρου, Γιάννης Δημητριάδης, ο κ. Οικονόμου είχε διπλή ιδιότητα: Αυτού που αποφασίζει για την χωροθέτηση, αλλά και εκείνου που κάνει την μελέτη ως ιδιώτης μελετητής! «Ο μισός είναι υφυπουργός κι ο άλλος μισός διαπλέκεται με μελετητικά γραφεία», τόνιζε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος, αφού μελετητής της ΠΟΑΥ του Πόρου, αλλά και του Ξηρομερίου Αιτωλοακαρνανίας ήταν ο ίδιος ο υφυπουργός. Σίγουρα με τις επιστημονικές και επαγγελματικές του γνώσεις θα συμβάλει από τη νέα του θέση, στο έργο της υπογειοποίησης και επέκτασης του ΕΑΜ.
Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. η συνταξιούχος Αρχαιολόγος και πρώην Διευθύντρια του ΕΑΜ, Μαρία Λαγογιάννη-Γεωργακαράκου. Από τους στενούς συνεργάτες της υπουργού Λίνας Μενδώνη μαζί με την Κατερίνα Δελλαπόρτα.
Στο Δ.Σ. διορίζεται ο Πολιτικός Μηχανικός, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολούμπια, Γεώργιος Δεοδάτης, που είχε διοριστεί από την Λίνα Μενδώνη, Μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης των αρχιτεκτονικών προτάσεων για την επέκταση του ΕΑΜ.
Στο Δ.Σ. του ΕΑΜ και ο καθηγητής στη Αρχιτεκτονική του ΕΜΠ, Ανδρέας Κούρκουλας, που είχε πάρει και το έργο για τον σχεδιασμό των νέων εγκαταστάσεων του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) -πρώην ΤΑΠ- στο βιομηχανικό κτίριο του πρώην εργοστασίου «Τσαούσογλου», στην Πειραιώς 260. Ο κ. Κούρκουλας ήταν προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη για την θέση του προέδρου της Επιτροπής Αξιολόγησης για την επέκταση του ΕΑΜ. Εκεί συνεργάστηκε στενά και με την Μαρέβα Γκραμπόφσι-Μητσοτάκη. Η κόρη του κ. Κούρκουλα, Κατερίνα Κούρκουλα, είχε σχεδιάσει το 2019 και το κεντρικό κατάστημα της εταιρίας «Zeus & Dione», στην Αθήνα, συμφερόντων της Μαρέβας Γκραμπόφσι-Μητσοτάκη, τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι του 2020, όταν φαίνεται πως αποχώρησε από την εταιρία.
Τέταρτη μηχανικός στο 7μελές Δ.Σ. του ΕΑΜ είναι η κυρία Κωστάντζα Σμπώκου- Κωνσταντακοπούλου, που σπούδασε Αρχιτεκτονική, αλλά δραστηριοποιείται στις οικογενειακές τουριστικές επιχειρήσεις. Είναι ακόμη μέλος του Δ.Σ. της Aegean Airlines, της CHIPITA A.E. και του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
Γενική Διευθύντρια η Κατερίνα Δελλαπόρτα (κόρη του Εισαγγελέα της Δίκης για τη δολοφονία Λαμπράκη, Παύλου Δελλαπόρτα). Διευθύντρια του ΒΧΜ στο προηγούμενο καθεστώς για 7 χρόνια. Από τον Οκτώβριο του 2014 έως τον Δεκέμβριο του 2021 που βγήκε στη σύνταξη. Στις 5/1/2022 η Μενδώνη τη διόρισε (αμισθί) σύμβουλό της και μόλις ψηφίστηκε ο 5021/2023, την τοποθέτησε Γενική Διευθύντρια.
Ο πρόεδρος στο Δ.Σ. του ΒΧΜ, Γιώργος Πανέτσος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Πατρών, έγινε γνωστός στο πανελλήνιο όταν το 2018, με δημόσια τοποθέτηση του, είχε ζητήσει την επιβολή διδάκτρων 1.800 ευρώ το χρόνο για προπτυχιακούς φοιτητές. Διορίστηκε από την Λίνα Μενδώνη στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Στην πρώτη συνεδρίαση που πήρε μέρος -τον Αύγουστο του 2019- ψήφισε αναφανδόν υπέρ των συμφερόντων της Lamda Development για τα έργα της στο Ελληνικό.
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. διορίστηκε η καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, Ναταλία Πούλου. Διορισμένη και αυτή στο ΚΑΣ από την Λίνα Μενδώνη. Έπαιξε μεγάλο ρόλο (και λόγω της επιστημονικής της ιδιότητας) στην απόφαση «ξηλώματος» των αξεπέραστης σπουδαιότητας αρχαιοτήτων που εντοπίστηκαν στον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, απέναντι στις εισηγήσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και απέναντι σε όλη την επιστημονική κοινότητα, εγχώρια και διεθνή.
Στο Δ.Σ. και ο πρόεδρος της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ Α.Ε., Νέλλος Κανελλόπουλος, αλλά και της εταιρείας «Κανελλόπουλος-Αδαμαντιάδης», που δραστηριοποιείται σε ποικίλα επιχειρηματικά αντικείμενα, από ασφαλιστικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, μέχρι τις κατασκευές, τα ακίνητα και τα βιομηχανικά υλικά.
Μαζί τους και ο ζωγράφος, Μιχάλης Μαδένης.
Την 5άδα στο ΒΧΜ, κλείνει ο Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου και Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών επί Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, αλλά και ειδικός σύμβουλος στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Θωμάς Λ. Συνοδινός.
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Γενική Διευθύντρια η Αναστασία Γκαδόλου.
Στο ΑΜΘ διορίζεται ως πρόεδρος η αρχιτέκτονας Νίκη Μάνου-Ανδρεάδη, σύζυγος του επιχειρηματία, Σταύρου Ανδρεάδη του Ομίλου ΣΑΝΗ Α.Ε. και πρώην προέδρου του ΣΕΤΕ. Η κυρία Μάνου-Ανδρεάδη ίδρυσε το 2006 το αρχιτεκτονικό γραφείο NIMAND ARCHITECTS, με ειδίκευση στις τουριστικές εγκαταστάσεις και στα ξενοδοχεία. Τα πιο γνωστά έργα της είναι αυτά στο συγκρότημα Sani Resort Hotels.
Αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. επιστρατεύεται άλλη μία συνταξιούχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, η Βασιλική Μισαηλίδου-Δεσποτίδου. Υπήρξε προϊσταμένη της ΙΣΤ’ Εφορείας Προϊστορικών-Κλασικών Αρχαιοτήτων στην Θεσσαλονίκη και είχε άμεση γνώση των ευρημάτων κατά τις εκσκαφές για την κατασκευή του Μετρό.
Ο Αρχιτέκτων Μηχανικός, Πασχάλης Ανδρούδης, είναι Επίκουρος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, με κύρια ενδιαφέροντα, πέρα από τα βυζαντινά, την ισλαμική, σελτζουκική και οθωμανική τέχνη.
Πάντα χρειάζεται ένας δικηγόρος στα Δ. Σ. των μουσείων. Κι έτσι η «διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια σε Αστικές και Εμπορικές Υποθέσεις από τον Διεθνή Φορέα ADR – ODR International», Αλεξάνδρα Λιάγκα διορίστηκε σ’ αυτό του ΑΜΘ.
Στο Δ.Σ. του ΑΜΘ η Λίνα Μενδώνη διορίζει και την γνώριμή της από την θητεία της στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, επίσης συνταξιούχο, Προϊστορική Αρχαιολόγο, Άννα Μιχαηλίδου.
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης
Γενική Διευθύντρια διορίζεται η Αγαθονίκη Τσιλιπάκου.
Πρόεδρος του Δ.Σ. στο ΜΒΠ διορίζεται ο συνταξιούχος Αρχαιολόγος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, Χαράλαμπος Μπακιρτζής. Ο μοναδικός Αρχαιολόγος πρόεδρος στα 5 μουσεία, αλλά και ο μεγαλύτερος ηλικιακά (στην ένατη πια δεκαετία της ζωής του).
Αντιπρόεδρος στο ΜΒΠ, διορίζεται ο επίσης συνταξιούχος, Γιάννης Κανονίδης. Πρόκειται για το πρόσωπο που είχε διαδεχτεί ως επικεφαλής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης τον Γιώργο Σκιαδαρέση, όταν ο τελευταίος αρνήθηκε να υποταχτεί στις «άνωθεν» εντολές και επέμεινε μέχρι τέλους στην αρνητική του εισήγηση για το «ξεπάτωμα» των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό.
Ο επιχειρηματίας Βαγγέλης Γεροβασιλείου. Αναβιωτής της ποικιλίας «Μαλαγουζιά» και δημιουργός του «Κτήματος Γεροβασιλείου», έχει ακόμη 3-4 οινοποιεία σ’ όλη τη χώρα και προεδρεύει στην Ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος». Γνωρίζει και από μουσεία, ως ιδρυτής του «Μουσείου Οίνου Γεροβασιλείου», όπου εκτίθενται οι δύο συλλογές του: Η συλλογή ανοιχτηριών, μπουκαλιών, αγγείων και αντικειμένων αρχαίου ελληνικού συμποσίου και η συλλογή εργαλείων αμπελουργίας, οινοποίησης, βαρελοποιίας και εμφιάλωσης.
Η δικηγόρος Σμαραγδή Δούδου, της οικογένειας Δούδου της «Ολύμπιον Α.Ε. Οικοδομικές & Τουριστικές Επιχειρήσεις», που δραστηριοποιείται στον τουρισμό, διαθέτοντας -μεταξύ άλλων- το boutique ξενοδοχείο S HOTEL στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και το 5άστερο παραθεριστικό Olympion Sunset στη Φούρκα Χαλκιδικής.
Την πεντάδα κλείνει ο Αρχιτέκτων Μηχανικός, Αναστάσιος Τάντσης και Επίκουρος καθηγητής «Βυζαντινής αρχαιολογίας και τέχνης με έμφαση στην αξιοποίηση και διαχείριση του πολιτιστικού αγαθού» στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και στενός συνεργάτης της καθηγήτριας Ναταλίας Πούλου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Γενική Διευθύντρια η Στέλλα Χρυσουλάκη.
Στο ΑΜΗ την θέση προέδρου του Δ.Σ. καταλαμβάνει ο πρώην Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης (2005-2010), Ιωακείμ Γρυσπολάκης. Ευρύτερα γνωστός και ως «Πρύτανης των ΜΑΤ» από την κατασταλτική και αυταρχική στάση του απέναντι στους φοιτητές, με τις εκλογές «βίας και νοθείας» του 2008 στο Πολυτεχνείο, με την ανακήρυξη ως μη νόμιμης της εκπροσώπησης του Ενιαίου Συλλόγου Φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης στη Σύγκλητο, με την κατάργηση του επιδόματος ενοικίου προς τους φτωχότερους φοιτητές, με την ακύρωση της εξεταστικής περιόδου τον Σεπτέμβριο του 2006 κλπ.
Αντιπρόεδρός είναι ο Κωνσταντίνος-Αλκέτας Ουγγρίνης, καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας και Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών του Πολυτεχνείου Κρήτης. Με θητεία ως Διευθυντής του Εργαστηρίου «Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων».
Ο επιχειρηματίας Ευτύχης Βασιλάκης είναι ο πρόεδρός της Aegean, αλλά και Διευθύνων Σύμβουλος της Autohellas, Μέλος Δ.Σ. της Lamda Development και της εταιρείας ανάπτυξης και διαχείρισης τουριστικών προορισμών και Resorts TEMES (Costa Navarino, Hilton). Έχει διατελέσει μέλος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς και της εταιρίας ΤΙΤΑΝ. Από το 2011 είναι Μέλος Δ. Σ. και Αντιπρόεδρος από το 2014 του ΣΕΤΕ, καθώς και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Επίσης είναι Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και ένας εκ των ιδρυτών του «Marketing Greece», καθώς και της σύμπραξης για την τουριστική και πολιτιστική προώθηση της Αθήνας «This is Athens».
Στο Δ.Σ. διορίζεται και η συνταξιούχος Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, Πέπη Μαυρουδή-Ταβλαρίδου. Η μόνη Συντηρήτρια σ’ όλα τα διορισμένα Δ.Σ.
Μέλος στο Δ.Σ. διορίζεται και η Επίκουρη καθηγήτρια Εγκληματολογίας και Σωφρονιστικής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Τόνια Τζαννετάκη. Είναι κόρη του Τζανή Τζαννετάκη, αντιπροέδρου των κυβερνήσεων του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη την περίοδο 1990-1993, αλλά και βραχύβιου πρωθυπουργού της συγκυβέρνησης ΝΔ-Συνασπισμού της Αριστεράς από τον Ιούλιο ως τον Οκτώβριο του 1989.
