Τα ψεύδη του κ. Σκυλακάκη στη Βουλή για τους Data Journalists

Ρεσιτάλ υποκρισίας έδωσε στην Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης, εμφανιζόμενος για να απαντήσει σε επίκαιρη ερώτηση του Αλέξη Χαρίτση μετά το δημοσίευμα των Data Journalists για τους «Ολλανδούς ειδικούς» από τον…Ταύρο, στους οποίους ανατέθηκε η διαχείριση των υδάτων σε Θεσσαλία και Κρήτη.

Το δημοσίευμα των Data Journalists “Οι «Ολλανδοί ειδικοί» που θα έσωζαν την Θεσσαλία είναι από τον Ταύρο” για το σκοτεινό παρελθόν μιας εταιρείας «εδώδιμων-αποικιακών» που βαπτίστηκε ειδική στην διαχείριση υδάτων και φυσικών καταστροφών ενώ στη διοίκησή της έχουν «διαπρέψει» πρόσωπα που συνδέονται ευθέως με την Νέα Δημοκρατία, αναρτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2024.

Ο πρόεδρος της ΚΟ της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης κατέθεσε την επίκαιρη ερώτηση στις 14 Οκτωβρίου και στη Βουλή επικαλέστηκε στοιχεία του δημοσιεύματός μας. Σημειωτέον ότι βουλευτές του ίδιου κόμματος είχαν καταθέσει τον περασμένο Απρίλιο και Ιούλιο ερωτήσεις προς τα υπουργεία Περιβάλλοντος-Ενέργειας και Κλιματικής Κρίσης-Πολιτικής Προστασίας με αντίστοιχους τίτλους «Εύλογα ερωτήματα για την ανάθεση της μελέτης για την αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλίας στην Ολλανδική εταιρία HVA» και «Αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την Ολλανδική Εταιρεία HVA». Οι απαντήσεις που δόθηκαν τότε γραπτώς ήταν άνευ περιεχομένου.

Την περασμένη Δευτέρα, όμως, ο κ.Σκυλακάκης εμφανίστηκε στην Βουλή αυτοπροσώπως, ξέχασε τις προσωπικές του ευθύνες για την κατάσταση που επικρατεί με τα τιμολόγια της ενέργειας και τη δυσαρέσκεια που προκαλούν στους καταναλωτές -όπως καταγράφεται σε έρευνες της κοινής γνώμης- και υπεραμύνθηκε των απευθείας αναθέσεων για τον σχεδιασμό τόσο κρίσιμων έργων. Προσποιήθηκε, δε, ότι ξέχασε ακόμη και το όνομα της ερευνητικής ομάδας των Data Journalists παρά το γεγονός ότι οι αποκαλύψεις για τους «Ολλανδούς ειδικούς» συζητήθηκαν και προκάλεσαν αντιδράσεις μέσα στο υπουργείο του αλλά και στο Υπερταμείο, όπου προΐσταται ο Γρηγόρης Δ.Δημητριάδης, πρώην εκτελεστικός αντιπρόεδρος της HVA.

Αναπτύσσοντας αρχικά την ερώτηση, ο Αλέξης Χαρίτσης ανέφερε ότι έναν χρόνο μετά το χτύπημα του Daniel στη Θεσσαλία, οι πληγές στον θεσσαλικό κάμπο παραμένουν ορθάνοιχτες, οι κάτοικοι νιώθουν απομονωμένοι και τα χρονοδιαγράμματα για τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης πηγαίνουν από αναβολή σε αναβολή. Ενώ, όμως, για την εκτέλεση των έργων επικρατεί βραδυπορεία, το κράτος έδειξε απίστευτη σπουδή για να έρθει στο προσκήνιο «μια άγνωστη ολλανδική εταιρεία ως γκουρού –υποτίθεται- στην αποκατάσταση καταστροφών και την διαχείριση υδάτων» που ανέλαβε τις μελέτες χωρίς δημόσιο διαγωνισμό αλλά με ιδιωτικές χορηγίες των τραπεζών για την Θεσσαλία και της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ για την Κρήτη.

Θύμισε ότι η μελέτη της εταιρείας δημοσιοποιήθηκε στα αγγλικά και βάσει αυτής, η κυβέρνηση έσπευσε να ιδρύσει ανώνυμη εταιρεία (ΟΔΥΘ) για την διαχείριση των υδάτων και ρώτησε:

«Πρώτον, με ποια κριτήρια έγινε η ανάθεση των μελετών για Θεσσαλία και Κρήτη στην εν λόγω εταιρεία;
Δεύτερον, ποια εμπειρία και τεχνογνωσία είχε η εταιρεία αυτή; Ελπίζω να έχετε φέρει έναν κατάλογο σχετικών έργων που σας κατέθεσαν τα στελέχη της εταιρείας.

Τρίτον, ποιος έλεγξε την τεχνική και τη χρηματοοικονομική επάρκεια της εταιρείας αυτής;

Τέταρτον, γνωρίζετε αυτό το οποίο έχει πει ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, ότι η εταιρεία αυτή έχει έτοιμο και επενδυτικό σχέδιο για τη Θεσσαλία; Δηλαδή η εταιρεία η οποία εκπονεί το master plan έχει και η ίδια επενδυτικό σχέδιο για την ίδια περιοχή. Δεν είναι αυτό σύγκρουση συμφερόντων;

Και τέλος, πέμπτον, επειδή φαντάζομαι θα έχετε δει και το πρόσφατο δημοσίευμα των «Data Journalists», επιβεβαιώνετε, κύριε Υπουργέ, ή διαψεύδετε ότι ο Έλληνας CEO της εν λόγω εταιρείας πρόκειται να αναλάβει επικεφαλής στην ανώνυμη εταιρεία που φτιάξατε με τον νόμο σας για τον Οργανισμό Διαχείρισης των Υδάτων της Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ);»

Οταν έλαβε τον λόγο ο Θ. Σκυλακάκης έδειξε εξ αρχής πως δεν είχε καμία διάθεση να απαντήσει στα συγκεκριμένα ερωτήματα. Παρά το γεγονός ότι τα έργα για τη θωράκιση της Θεσσαλίας δεν έχουν ακόμη προκηρυχθεί, ο υπουργός υποστήριξε ότι θα χανόταν χρόνος αν η διαδικασία γινόταν με διαγωνισμό. Αντί να μιλήσει για τα υποτιθέμενα προσόντα των «Ολλανδών ειδικών» και την εμπειρία τους, ζήτησε από τον Α. Χαρίτση να ασκήσει κριτική στο master plan που εκπόνησαν και του επιτέθηκε χαρακτηρίζοντας την έλλειψη αυτής της κριτικής ως «αντιπολιτευτική αδυναμία». Απέφυγε να αναφερθεί στα βαριά έργα που προτείνει στον κάμπο η HVA και μίλησε μόνο για εκείνα που αφορούν στην «ορεινή υδρονομία», υποστηρίζοντας ότι τα ανέλαβε το ΤΑΙΠΕΔ.

Στην δευτερολογία του, ο κ. Χαρίτσης απάντησε κατ αρχάς στην πρόκληση υποσχόμενος να καταθέσει νέα επίκαιρη ερώτηση για να συζητηθεί το περιεχόμενο του master plan. Συνέχισε, όμως με ερωτήματα: «Τίθεται ένα κρίσιμο ζήτημα διαφάνειας. Έχετε μπει στο σάιτ αυτής της εταιρείας; Θα περίμενε κανείς ότι μια τόσο παλιά εταιρεία, η οποία δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο και κυρίως βεβαίως στην Ασία και στην υποσαχάρια Αφρική, θα είχε πάρα πολλά συγκεκριμένα μεγάλα έργα να προτείνει, να δείξει ως εμπειρία, ως track record που λένε οι Αγγλοσάξονες, σε σχέση με τα αντίστοιχα ζητήματα. Το μόνο που βλέπει κανείς στο σάιτ της είναι κάποιες κουκίδες στο χάρτη που δεν ανοίγουν καν, δεν παραπέμπουν σε κανένα έργο». Ο Α. Χαρίτσης τόνισε και πάλι στον υπουργό ότι δεν έδωσε απαντήσεις και μίλησε για μεθοδεύσεις που μετατρέπουν «την κρίση σε ευκαιρία για μπίζνες και για ιδιωτικοποίηση του νερού».

Στην δευτερολογία του, ο υπουργός υπέστη μια επιλεκτική αμνησία: «Δεν κατέγραψα ποια είναι η δημοσιογραφική ομάδα στην οποίαν αναφέρεστε, αλλά είναι μία δημοσιογραφική ομάδα που στην προκειμένη περίπτωση αναπαράγει ή παράγει fake news», είπε. Αμέσως παρακάτω, ξέχασε ή απέφυγε να αναφέρει και το όνομα του Μίλτου Γκουζούρη, νυν CEO της HVA, συμβούλου στο υπουργείο Γεωργίας επί κυβέρνησης Σαμαρά αλλά και συμβούλου του Γρ. Δ. Δημητριάδη όταν εκείνος ήταν επικεφαλής του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) έως το 2015. Εδειξε όμως να θυμάται ποιοι είναι οι 7 υποψήφιοι στη διαδικασία για την επιλογή του επικεφαλής στον ΟΔΥΘ και ότι ανάμεσά τους δεν είναι «αυτός στον οποίον αναφέρεστε».

Υπενθυμίζεται ότι στο δημοσίευμά μας της 8ης Οκτωβρίου, είχαμε αναφέρει πληροφορίες, βάσει των οποίων ο κ. Γκουζούρης θα αναλάμβανε επικεφαλής στον ΟΔΥΘ, ενώ η μελέτη που είχε ο ίδιος εκπονήσει, προσδιόριζε με χαρακτηριστική ακρίβεια τις αστρονομικές αμοιβές ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ που θα έπρεπε να προβλεφθούν για τη διοίκηση του συγκεκριμένου οργανισμού. Εν πάσει περιπτώσει, ο κ. Σκυλακάκης διέψευσε ότι θα αναλάβει την θέση αυτή ο κ. Γκουζούρης και αυτό δεν έχει σχέση με την αποκάλυψη των Data Journalists…

Κατά τα λοιπά, ο αρμόδιος για το Περιβάλλον και την Ενέργεια υπουργός ακολούθησε την πεπατημένη της αντεπίθεσης μιλώντας για «φαντασιώσεις» δημοσιογράφων και προσφεύγοντας σε ένα παράδειγμα που έχει επικαλεστεί και άλλες φορές με δημοσίευμα που βγήκε πριν τις πρόσφατες ευρωεκλογές. «Είχαμε δεν θυμάμαι από ποιους δημοσιογράφους, νομίζω αντίστοιχης λογικής –δεν ξέρω αν είναι οι ίδιοι- την είδηση ότι παραμονές ευρωεκλογών, την 1η Ιουλίου αυξάνεται το μπουκαλάκι το νερό δέκα σεντς και «έτρεξε» παντού αυτό και αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για μύθο, διότι πέρασε η 1η Ιουλίου και δεν αυξήθηκε τίποτε. Γενικότερα το κόλπο να λες κάτι το οποίο είναι τερατώδης φαντασίωση, να τη γράφεις και μετά να φωνάζεις τον άλλον να τη διαψεύσει, είναι από τα αρχαιότερα κόλπα στην αντιπολιτευτική πρακτική, αλλά όχι στη δημοσιογραφική σοβαρότητα και λογική, ιδίως όταν ξέρουμε ποιοι έχουν υποβάλει υποψηφιότητα».

Ο κ. Σκυλακάκης γνωρίζει πολύ καλά ποιος είχε γράψει τότε (και βεβαίως δεν ήταν οι Data Journalists) για το «σύστημα εγγυοδοσίας», βάσει του οποίου κάθε μπουκαλάκι νερού ή αναψυκτικού θα χρεώνεται παραπάνω και μέρος του ποσού θα επιστρέφεται από το σύστημα που θα συγκεντρώνει τις άδειες φιάλες. Γνωρίζει επίσης ότι το συγκεκριμένο σύστημα σχεδιάζεται και εξαγγέλλεται εδώ και χρόνια αλλά δεν προχωρά μέχρι να ετοιμαστούν καταλλήλως τα επιχειρηματικά συμφέροντα που θα το αναλάβουν. Γνωρίζει επίσης ότι οι Data Journalists έχουν αποκαλύψει πρόσφατα την ανικανότητα των αρμοδίων στο υπουργείο του οι οποίοι καθυστερούν τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων ( Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων: Στον αέρα όλα τα έργα  – «Τρύπα» 250 εκατομμυρίων ευρώ), τα δεκάδες εκατομμύρια των ευρωπαϊκών κονδυλίων που χάνονται (Αποκάλυψη: Χάνουν ευρωκονδύλια 70 εκατ. ευρώ για το έργο διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο) και τις διαπιστώσεις της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου για το σκάνδαλο με τα «σπιτάκια ανακύκλωσης» (Πόρισμα «φωτιά» για το σκάνδαλο με τα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης»). Ισως, μάλιστα, αυτές οι αποκαλύψεις συνδέονται ευθέως και με το «σύστημα εγγυοδοσίας» που καθυστερεί.

Οσο για τα υπόλοιπα ερωτήματα Χαρίτση, ο κ. Σκυλακάκης ουδόλως ασχολήθηκε και περιορίστηκε να νουθετεί τον επικεφαλής της «Νέας Αριστεράς» λέγοντάς του ότι «είναι αμαρτία να μιλάς για τη διαδικασία, αν έχεις πρόβλημα στην ουσία». Περιττό να αναφερθεί επίσης ότι ο κ. Σκυλακάκης που το τελευταίο διάστημα εμφανίζεται καθημερινά σε τουλάχιστον ένα τηλεοπτικό σταθμό, ουδέποτε ρωτήθηκε εκεί για το θέμα των «Ολλανδών ειδικών». Ισως κάποιο ρόλο να παίζει και η νέα «λίστα Πέτσα» ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ του Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης που επίσης αποκάλυψε η ερευνητική μας ομάδα  (Μοιράζουν πάλι χρήμα στα ΜΜΕ: 10.000.000 ευρώ για προβολή της ανακύκλωσης).

Ολλανδικά θερμοκήπια

Οι Data Journalists δεσμεύονται να συνεχίσουν τις αποκαλύψεις για τις αδιανόητες μπίζνες που στήνονται στην Θεσσαλία με πρόσχημα την κλιματική κρίση και σύμφωνα με τις οδηγίες των «Ολλανδών ειδικών». Και ξεκινούν αμέσως παρακάτω, με μια πρώτη αναφορά στην παρότρυνση του master plan της HVA να γεμίσει ο κάμπος με ολλανδικά θερμοκήπια. Ας παραθέσουμε κάποια σχετικά αποσπάσματα της ελληνικής μετάφρασης του master plan αν και όπως αναφέρουν οι «ειδικοί», «σε κάθε περίπτωση ως βάση για ερμηνεία του σχεδίου νοείται το αρχικό, αγγλικό κείμενο»:

«Λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική τάση που παρατηρείται μεταξύ των αγροτών παγκοσμίως, αλλά και στη Θεσσαλία, η οποία χαρακτηρίζεται από απροθυμία να υιοθετήσουν γρήγορα ακόμη και μικρές αλλαγές και αποδεδειγμένες καινοτομίες, είναι λογικό να αναμένουμε ένα σημαντικό βαθμό διστακτικότητας μεταξύ τους, όταν έρχονται αντιμέτωποι με την προοπτική να πρέπει να προχωρήσουν σε σημαντικές αλλαγές. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν τη μετάβαση σε άλλες καλλιέργειες, τη μετάβαση από την παραδοσιακή αροτραία καλλιέργεια, στην καλλιέργεια οπωρώνων και κηπευτικών υπαίθρου και τη διερεύνηση του πεδίου της κλειστής κηπευτικής σε γυάλινα θερμοκήπια».

«Ο τομέας της θερμοκηπιακής κηπευτικής αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα υιοθέτησης της καινοτομίας, παρουσιάζοντας βελτιώσεις σε όλες τις πτυχές της καλλιέργειας, από την καταπολέμηση των παρασίτων και τη διαχείριση του νερού έως την ενσωμάτωση νέων ποικιλιών φυτών και την αποτελεσματικότερη χρήση του φωτός και της θερμότητας. Αντιμέτωπος με την αυξανόμενη ζήτηση για βιωσιμότητα και τη ραγδαία αύξηση του κόστους εργασίας και ενέργειας, ο τομέας κατάφερε να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά του χάρη στη δέσμευσή του για συνεχή καινοτομία. Το γεγονός ότι η αποδοτικότητα του τεχνητού φωτισμού στα θερμοκήπια διπλασιάζεται κάθε πέντε χρόνια υπογραμμίζει τον ταχύτατο ρυθμό της καινοτομίας».

«Η υιοθέτηση της καινοτομίας έχει καταστήσει τον ολλανδικό τομέα της θερμοκηπιακής καλλιέργειας κηπευτικών ιδιαίτερα ανταγωνιστικό».
«Στη Θεσσαλία, όπου η λειψυδρία είναι ένα σοβαρό ζήτημα λόγω της εξάντλησης των υπόγειων υδάτων, η θερμοκηπιακή καλλιέργεια κηπευτικών θα πρέπει να είναι μια πολλά υποσχόμενη οδός προς διερεύνηση, δεδομένου του ιδιαίτερα χαμηλού υδατικού αποτυπώματος».

«Επί του παρόντος, η Θεσσαλία έχει πολύ μικρότερη παρουσία θερμοκηπίων από την υπόλοιπη Ελλάδα, με μόλις 150 εκτάρια κατανεμημένα σε περιοχές όπως η Λάρισα, τα Τρίκαλα, η Καρδίτσα και η Μαγνησία. Συγκριτικά, η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα από 6.000 εκτάρια υπό καλλιέργεια θερμοκηπίων, γεγονός που αναδεικνύει ότι η Θεσσαλία υστερεί σε αυτόν τον τομέα».

Η προσπάθεια των Ολλανδών να γεμίσει ο κάμπος με θερμοκήπια είναι λοιπόν εμφανής και εκφράστηκε από τον περασμένο Μάρτιο, όταν κατατέθηκε το master plan. Ομως τον Σεπτέμβριο, από το βήμα της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης προχώρησε το θέμα εξαγγέλοντας τη διάθεση κονδυλίων ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ για εγκατάσταση θερμοκηπίων, στην στέγη των οποίων θα τοποθετούνται φωτοβολταϊκά, όπως ανέφερε σε συνέντευξή του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κ. Τσιάρας.

«Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες αποτελούν μια φυσιολογική εξέλιξη στον τρόπο παραγωγής. Προσφέρουν ασφάλεια απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, μείωση της κατανάλωσης υδάτινων πόρων αλλά και φυτοφαρμάκων, μείωση του κόστους καλλιέργειας και αυξημένη, ακόμα και δέκα φορές, σε ποσότητες παραγομένων προϊόντων», τόνισε ο κ. Τσιάρας συμπληρώνοντας πως «όλα αυτά σε συνδυασμό με την ανάπτυξη καινοτόμων αγροβολταϊκών συστημάτων, μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της ελληνικής γης σε μια όλο και περισσότερο απαιτητική διεθνή αγορά».

Στα ρεπορτάζ που συνόδευαν τις εξαγγελίες, διαβάσαμε ότι η χρηματοδότηση των 600 εκατ. ευρώ θα προέρχεται κατα 50% από κεφάλαια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Όμως το 35% θα προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό ενώ το υπόλοιπο 15% θα κληθεί να το καταβάλει ο ενδιαφερόμενος αγρότης μέσω ιδίων κεφαλαίων. Αυτό που διόλου δεν έχει διευκρινιστεί είναι ποιος θα ωφελείται από το ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράγουν τα φωτοβολταϊκά στις στέγες των θερμοκηπίων. Θα πιστώνεται αυτό δηλαδή στους αγρότες ή θα αποπληρώνονται μέσω αυτού τα δάνεια των τραπεζών;

Το βασικότερο «κόλπο» που κρύβεται πίσω από την πρόταση για τα θερμοκήπια, είναι ότι αυτά θα αποτελούν «βάση στήριξης» για να τοποθετηθούν πάνω τους φωτοβολταϊκά πάρκα. Και αυτό δεν είναι πρόβλημα επειδή τα φωτοβολταϊκά είναι «προϊόντα του Σατανά», αλλά διότι με το κόλπο των θερμοκηπίων, ξεπερνιούνται διάφορα προβλήματα που εμπόδιζαν ως τώρα την εξάπλωσή τους στον θεσσαλικό κάμπο.

Ξεπερνιούνται, δηλαδή, οι περιορισμοί με την χρήση γης υψηλής γεωργικής παραγωγικότητας για ηλιακά πάρκα και δίνεται ένα πρόσθετο κίνητρο για να μετατραπούν σε καλλιεργούμενες, διάφορες εκτάσεις που θεωρούνταν έως τώρα δασικού χαρακτήρα και στις οποίες το Δημόσιο είχε ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Απαντιέται, όμως και η εύλογη απορία για το τι εξυπηρετούν τα θερμοκήπια σε μία εποχή που κυριαρχούν οι δραματικές προβλέψεις για την κλιματική καταστροφή και το καλοκαίρι που μπορεί να διαρκεί 9, 10 ή και περισσότερους μήνες.