- Απόρρητα κονδύλια υπάρχουν στα υπουργεία Άμυνας όλων των χωρών και χρησιμοποιούνται για «συλλογή πληροφοριών», που σημαίνει πληρωμές «πηγών» από τις οποίες μπορούν να αντληθούν έγγραφα, φωτογραφίες ή ό,τι άλλο κρίνεται χρήσιμο για την άμυνα κάθε χώρας.
- Η Ελλάδα πρωτοτυπεί και στα «απόρρητα κονδύλια», αφού όπως προκύπτει από την έρευνα των Data Journalists, μόνο για την άμυνα της χώρας δεν χρησιμοποιούνται.
- Γιατί αντικατέστησαν το Ελεγκτικό Συνέδριο με το Ελεγκτήριο Δαπανών.
- Πώς άλλαξαν μια λέξη για να «σβήνουν» τα παραστατικά που μέχρι το 2023 φυλάσσονταν για ένα εξάμηνο.
- Το κόλπο με τα πολλά εντάλματα πληρωμής.
- 500.000 ευρώ για ανακαίνιση της Λέσχης Αξιωματικών ΓΕΣ!
- Πάνω από μισό εκατομμύριο ευρώ για τη μεταφορά του «μνημείου Φλώρου».
Του Πάρι Καρβουνόπουλου
Τα «μυστήρια των απόρρητων κονδυλίων» του υπουργείου Εθνικής Άμυνας αλλά και του υπουργείου Εξωτερικών προκαλούν κατά καιρούς εντάσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις. Ποτέ όμως στο παρελθόν οι συζητήσεις αυτές δεν οδήγησαν σε ασφαλή συμπεράσματα καθώς ο χαρακτηρισμός «απόρρητο» αποδείχθηκε αρκετός ώστε να βάλει φρένο σε οποιαδήποτε έρευνα και απορία.
Ο όρος «απόρρητο» στην Ελλάδα χρησιμοποιείτε τόσο συχνά που έχει χάσει το πραγματικό νόημά του. Επί της ουσίας έχει μετατραπεί σε μόνιμο εργαλείο συγκάλυψης. Πολλές απευθείας αναθέσεις έργων στις Ένοπλες Δυνάμεις καλύπτονται με τον χαρακτηρισμό του «απόρρητου» ή του «εμπιστευτικού». Ουδείς μπορεί ελεύθερα να διερευνήσει καταγγελίες που κατά καιρούς έρχονται στο φώς καθώς είναι πλέον σχεδόν αδύνατο να αποκτήσει πρόσβαση στα στοιχεία για τα «απόρρητα κονδύλια».
Η τελευταία δημόσια τοποθέτηση για το ύψος των «μυστικών κονδυλίων» που διαχειρίζεται το ΥΠΕΘΑ, έχει καταγραφεί το 2018. Ο Πάνος Καμμένος μέσω του twitter είχε αποδεχτεί ότι το ΥΠΕΘΑ διαχειρίζεται 600.000 ευρώ. Συνεπώς, τα Γενικά Επιτελεία που έχουν κι αυτά δικά τους «απόρρητα», θα διαχειρίζονταν μικρότερα ποσά.
Το tweet του Πάνου Καμμένου:
https://x.com/panoskammenos/status/1053306162492436481?s=10
Από το 2019 και μετά, έχουν υπάρξει αρκετά δημοσιεύματα που υποστήριζαν ότι το ύψος των μυστικών κονδυλίων εκτοξεύθηκε. Από τα στοιχεία της έρευνάς μας προκύπτει ότι αυτός ο ισχυρισμός είναι αληθής. Για παράδειγμα, το ΓΕΕΘΑ το 2024 διαχειρίστηκε ποσό που μετριέται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ. Για ευνόητους λόγους δεν αναφέρουμε το ακριβές ποσό, το οποίο είναι πάντως άκρως εντυπωσιακό για ένα Γενικό Επιτελείο. Σε εκατομμύρια ευρώ μετρώνται και τα «μυστικά κονδύλια» του ΓΕΣ, παρότι είναι τα μισά από αυτά του ΓΕΕΘΑ.
Οι δαπάνες στις οποίες ξοδεύτηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ δεν έχουν να κάνουν με «μυστικές αποστολές» ή την προσπάθεια άντλησης πληροφοριών για το συμφέρον και την άμυνα της χώρας.
Ποσό που ξεπερνά τις 500.000 ευρώ δαπανήθηκε για την ανακαίνιση της Λέσχης Αξιωματικών ΓΕΣ. Επίσης, ποσό που αγγίζει το μισό εκατομμύριο ευρώ σπαταλήθηκε για να μεταφερθεί το Μνημείο Ηρώων από τον περιβάλλοντα χώρο του ΥΠΕΘΑ σε κάποια αποθήκη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος της κατασκευής του Μνημείου φυλάσσεται ως επτασφράγιστο μυστικό. Η κατασκευή του ξεκίνησε με πρωτοβουλία του τότε Α/ΓΕΕΘΑ Κών/νου Φλώρου και ολοκληρώθηκε λίγο πριν την αποστρατεία του. Με το που αποστρατεύθηκε, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, διέταξε να ξηλωθεί το Μνημείο ενώ ταυτόχρονα ανακοίνωσε την «ανακαίνιση» του ΥΠΕΘΑ με νέο έργο υπό την επίβλεψη Βαρώτσου.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά και σημαντικά: Αν η μεταφορά του μνημείου Φλώρου κόστισε σχεδόν μισό εκατομμύριο, πόσο είχε κοστίσει η κατασκευή του; Μήπως γι΄ αυτό το ύψος της δαπάνης δεν ανακοινώνεται;
Όπως προκύπτει από την έρευνα των Data Journalists όλες οι δαπάνες του ΓΕΣ έχουν «σπάσει» σε πολλά διαφορετικά εντάλματα πληρωμής ώστε κανένα να μην ξεπερνά τις 100.000 ευρώ, καθώς για μεγαλύτερα ποσά την αρμοδιότητα έχουν το ΓΕΕΘΑ και το ΥΠΕΘΑ. Το ύψος των απόρρητων κονδυλίων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας δεν έχει γίνει γνωστό, αλλά όπως προκύπτει από την έρευνα, υπερβαίνει κατά πολύ τα τα 600.000 ευρώ που είχε «αποδεχτεί» ο Πάνος Καμμένος το 2018.
Στο σκοτάδι
Τα παράδοξα των απόρρητων δαπανών στο ΥΠΕΘΑ είναι πολλά. Οι ανακαινίσεις και τα μνημεία είναι τα πιο εξόφθαλμα. Τι κρύβεται όμως πίσω από τους τίτλους «αιτιολόγησης δαπανών»; Υπάρχει κάποιος ουσιαστικός έλεγχος και λογοδοσία για τις δαπάνες αυτές; Η απάντηση είναι «όχι» κι ας πρόκειται για χρήματα των φορολογουμένων.
Όσοι και όποιοι εισπράττουν χρήματα από τα απόρρητα κονδύλια, δεν υπογράφουν κανένα παραστατικό. Το Γενικό Επιτελείο που πληρώνει, συντάσσει μια αναφορά που πάει στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι δαπάνες αυτές εξαιρούνται από την υποχρέωση ανάρτησης στη Διαύγεια και οι προμήθειες που πληρώνονται με αυτά τα κονδύλια δεν δημοσιοποιούνται στο Κεντρικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ).
Μέχρι το τέλος του 2023 αυτές οι τυπικές αναφορές καταστρέφονταν μόλις συμπληρωνόταν ένα εξάμηνο από την κατάθεση τους στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Τότε έγινε μία αλλαγή που επιτείνει την καχυποψία περί της διαχείρισης των «μυστικών κονδυλίων».
Μια λέξη που άλλαξε σε όσα προβλέπονταν για τα μυστικά κονδύλια «σβήνει» ακόμη κι αυτό το εξάμηνο κατά το οποίο έστω κι αυτές οι τυπικές αναφορές θα μπορούσαν να τεθούν υπό έλεγχο.
Η διάταξη για τις απόρρητες δαπάνες έλεγε:
«Μετά την παρέλευση έξι μηνών από την υποβολή του πρακτικού στο Ελεγκτικό Συνέδριο, με τη συγκρότηση επιτροπής από Αξιωματικούς, η οποία συντάσσει σε ένα αντίτυπο το σχετικό πρακτικό καταστροφής».
Η διατύπωση διαμορφώθηκε ως εξής:
«Εντός έξι μηνών από την υποβολή του πρακτικού στο αρμόδιο Ελεγκτήριο Δαπανών, με τη συγκρότηση επιτροπής από Αξιωματικούς, η οποία συντάσσει σε ένα αντίτυπο το σχετικό πρακτικό παραγραφής».
Είναι ξεκάθαρο ότι -εκτός από την αντικατάσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από το Ελεγκτήριο Δαπανών- με αυτή τη διατύπωση το εξάμηνο «σβήνει», διαγράφεται και τα όποια παραστατικά φυλάσσονταν έστω για έξι μήνες, μπορούν να καταστραφούν την επόμενη ημέρα από την υποβολή τους.
«Εντός». Μια λέξη που αξίζει εκατομμύρια ευρώ…
