Εξώδικο από τον πρύτανη του ΕΚΠΑ για τα «λεφτά με το τσουβάλι»

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 7 ΙΟΥΛΙΟΥ

Το ΕΚΠΑ ζητεί την απόσυρση του δημοσιεύματος- Data Journalists: Όλα τα στοιχεία της έρευνας είναι αναρτημένα στη  Διαύγεια.

Εξώδικη διαμαρτυρία κατά των δημοσιογράφων του Data Journalists απέστειλε στις 24 Ιουνίου 2025 η Διοίκηση του ΕΚΠΑ για το σχετικό δημοσίευμά μας στις 20 Ιουνίου 2025, με τίτλο «Λεφτά με το τσουβάλι από τον νέο πρύτανη του ΕΚΠΑ».

Στο 6σέλιδο έγγραφό του το Πανεπιστήμιο Αθηνών θεωρεί ότι «τόσο o τίτλος του εν λόγω άρθρου όσο και το περιεχόμενο του δημοσιεύματος είναι εξόχως παραπλανητικά, δυσφημιστικά και πλήττουν τη φήμη και το κύρος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών».

Το Πανεπιστήμιο ενδεικτικά αναφέρει ότι παρουσιάστηκαν «παραπλανητικά ως επικοινωνιακές, υπερβολικές και αχρείαστες οι υποχρεωτικές εκ του νόμου δαπάνες για υπηρεσιακές και πανεπιστημιακές ανακοινώσεις», σημειώνοντας ότι «οι συγκεκριμένες δαπάνες για δημοσιεύσεις είναι υποχρεωτικές τόσο για το Πανεπιστήμιο όσο και για όλους τους δημόσιους οργανισμούς».

Θεωρεί ότι παρουσιάζονται ως «δήθεν απόδειξη του παραπλανητικού αυτού ισχυρισμού στο δημοσίευμα οι αποφάσεις έγκρισης δαπανών για τη δημοσίευση υπηρεσιακών και πανεπιστημιακών ανακοινώσεων στον Τύπο (ποσού 15.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, για την παροχή υπηρεσιών δημοσίευσης πανεπιστημιακών ανακοινώσεων στον επαρχιακό ημερήσιο και τοπικό Τύπο, δαπάνη ποσού 10.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ για την δημοσίευση υπηρεσιακών ανακοινώσεων στον ημερήσιο μη επαρχιακό Τύπο και δαπάνη συνολικού ποσού 100.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, που αφορά στην παροχή  υπηρεσιών για τη δημοσίευση των υπηρεσιακών ανακοινώσεων του ΕΚΠΑ».

Επίσης ότι «το δημοσίευμα προβαίνει στον παραπλανητικό και συκοφαντικό ισχυρισμό προβάλλοντας τον σε τίτλο του – ότι το Πανεπιστήμιο δαπάνησε «2 εκατ. ευρώ για διαφημιστική προβολή του ΕΛΚΕ το 2024» ενώ στην πραγματικότητα οι δαπάνες (όπως έχουν δημοσιευθεί στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ – ΑΔΑ: 9ΣΨ246ΨΖ2Ν-ΛΛ2) ανέρχονται στο ποσό των 886.840,08 ευρώ».

Κατά το ΕΚΠΑ «το δημοσίευμα διαστρεβλώνει προκλητικά την πραγματικότητα συγκρίνοντας τον απολογισμό του 2023 (648.810,00) με τον προϋπολογισμό του 2024 (1.932.189,00), και όχι με τον απολογισμό του 2024, ο οποίος όπως αναφέρθηκε ανέρχεται σε 886.840,08».

Επίσης, για τις αναφορές του δημοσιεύματος στο Φοιτητικό Φεστιβάλ «We are UoA» με τον τίτλο «205.000 ευρώ για Φεστιβάλ», το ΕΚΠΑ σημειώνει πως «διοργάνωσε το 2024 για πρώτη φορά Φοιτητικό Φεστιβάλ, στο οποίο συμμετείχαν οι 9 Σχολές και τα 42 Τμήματα του ΕΚΠΑ. Παρουσιάστηκαν επίσης περίπου 250 Μεταπτυχιακά Προγράμματα, εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις, διοργανώθηκαν «Ημέρες Καριέρας» και δράσεις διασύνδεσης, ενώ συμμετείχαν και οι πολιτιστικές ομάδες των φοιτητών που παρουσίασαν δραστηριότητές τους. Το φεστιβάλ το οποίο απευθυνόταν στους περίπου 70.000 (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς) φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, αγκάλιασε η φοιτητική κοινότητα, ενώ οι καθηγητές, το κοινό και οι φορείς που συμμετείχαν σχολίασαν πολύ θετικά την πρωτοβουλία».

Και συνεχίζει: «Στο δημοσίευμα παρουσιάζονται παραπλανητικά διάφορα ποσά ως δαπάνες του φεστιβάλ, τα οποία όμως δεν είναι οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες αλλά τα ποσά που αρχικά προϋπολογίσθηκαν. Οι δαπάνες που εκτελέσθηκαν σε αρκετές περιπτώσεις είναι μικρότερες από τον προϋπολογισμό της κάθε κατηγορίας, με αποτέλεσμα το τελικό ποσό που δαπανήθηκε να είναι σημαντικά μικρότερο από αυτό που αναγράφεται στο δημοσίευμα». Μάλιστα νουθετεί τον δημοσιογράφο ότι «έπρεπε να ελέγξει τα ποσά των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν και έχουν αναρτηθεί. Τα ποσά αυτά όφειλε να αναζητήσει στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ με τον ίδιο τρόπο που αναζήτησε και παρουσίασε παραπλανητικά τις προϋπολογισθείσες δαπάνες».

Τέλος, σχετικά με την αγορά ακινήτου και τα ερωτηματικά που υπάρχουν, το ΕΚΠΑ σημειώνει πως «Η αγορά του ακινήτου από το ΕΚΠΑ πραγματοποιήθηκε με πλήρη τήρηση όλων των προβλεπόμενων από τη κείμενη νομοθεσία διαδικασιών και κατόπιν όλων των απαιτούμενων νομικών εγκρίσεων» και ότι «η αγορά του ακινήτου αποφασίστηκε από το Συμβούλιο Διοίκησης του ΕΚΠΑ κατόπιν διαγωνισμού που διενεργήθηκε με τους συνήθεις όρους αντίστοιχων διαγωνισμών.

Το ΕΚΠΑ αναφέρει πως «διαμαρτυρόμαστε έντονα για το παραπλανητικό και προσβλητικό δημοσίευμά σας», ζητώντας την απόσυρση του δημοσιεύματος και την παράλειψη ανάλογων μελλοντικών αναφορών.

Διαβάστε το εξώδικο που έστειλε το ΕΚΠΑ στους Data Journalists στις 24 Ιουνίου 2025

Στις 2 Ιουλίου, το ΕΚΠΑ απέστειλε νέο εξώδικο, με το οποίο ζητούσε να δημοσιευθεί αυτούσιο το κείμενου του αρχικού εξωδίκου και να αποσυρθούν τα δημοσιεύματα που αφορούν στο ΕΚΠΑ.

Οι Data Journalists δημοσιεύουν αυτούσιο και το δεύτερο εξώδικο που εστάλη από το ΕΚΠΑ

Η απάντηση των Data Journalists:

1. Στο εξώδικο του ΕΚΠΑ γίνεται λόγος για εξόχως παραπλανητικό δημοσίευμα που πλήττει την φήμη του Πανεπιστημίου όταν ήδη από το ξεκίνημα της έρευνάς μας γίνεται ρητή κι εκτενής αναφορά στην σημαντική συνεργασία του ΕΚΠΑ με το Yale. Επίσης, το δημοσίευμά μας δεν αναφέρεται στο σύνολο της δράσης και της εν γένει και αδιαμφισβήτητης προσφοράς του Πανεπιστημίου, αλλά σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο και συγκεκριμένες δαπάνες ή έγκριση δαπανών. Για τις οποίες δεν δόθηκε καμία συγκεκριμένη απάντηση.
2. Το ΕΚΠΑ θεωρεί ότι παρουσιάζονται ως «δήθεν απόδειξη παραπλανητικού ισχυρισμού οι αποφάσεις έγκρισης δαπανών για τη δημοσίευση υπηρεσιακών και πανεπιστημιακών ανακοινώσεων στον Τύπο (ποσού 15.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) κ.α. κάνοντας λόγο για «συγκεκριμένες δαπάνες για δημοσιεύσεις που είναι υποχρεωτικές».

Όμως προφανώς και το ΕΚΠΑ δεν απαντά επί όσων αναφέραμε και σε όσα ανάρτησε το δημοσίευμά μας και σχετίζονται με ειδικά ένθετα και ποσά για κυριακάτικα έντυπα όπως με τον ενδεικτικό τίτλο «Το Βήμα της Επιστήμης, της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού» στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», την ανάθεση της παραγωγής, φιλοξενίας, ένθεσης και διανομής με την εφημερίδα άλλου ειδικού εντύπου «Πανεπιστήμιο Αθηνών: Το Βήμα των Επιστημών και των Γραμμάτων» κ.α. Αφορούσαν αυτές οι συνεργασίες τις δημοσιεύσεις που προβλέπονται εκ του νόμου και για τα Πανεπιστήμια, όπως υπονοεί το ΕΚΠΑ;

Από τα δεκάδες σημεία που αναφέραμε το ΕΚΠΑ απαντά μόνο σε ελάχιστα σημεία όπως αυτό: «27.12.2024: Έγκριση δαπάνης συνολικού ποσού 100.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, που αφορά στην παροχή υπηρεσιών για τη δημοσίευση των υπηρεσιακών ανακοινώσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στον ημερήσιο μη επαρχιακό και ημερήσιο και εβδομαδιαίο επαρχιακό και τοπικό Τύπο». Και σε αυτό: «27.12.2024: Δαπάνη 10.000 ευρώ για την δημοσίευση υπηρεσιακών ανακοινώσεων στον ημερήσιο μη επαρχιακό Τύπο» – «9.7.2024: Έγκριση δαπάνης συνολικού ποσού 15.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) για την παροχή υπηρεσιών δημοσίευσης πανεπιστημιακών ανακοινώσεων στον επαρχιακό ημερήσιο και τοπικό Τύπο».

Ωστόσο, σε καμία απ’ αυτές τις αναφορές μας, που «ενόχλησαν» το ΕΚΠΑ, δεν υπάρχει κάτι ψευδές, αφού πρόκειται για επίσημα στοιχεία από την Διαύγεια τα οποία δεν αμφισβητούνται ούτε καν από το Πανεπιστήμιο. Αντίθετα, το ΕΚΠΑ αποφεύγει να πληροφορήσει το κοινό για άλλες σημαντικές εγκρίσεις ή χρηματοδοτήσεις δαπανών που υπήρχε στο ρεπορτάζ μας και δεν δίνει καμία απολύτως απάντηση, άγνωστο γιατί. Όπως τα 60.000 ευρώ για «Κάλυψη δαπανών εκδηλώσεων και αναμνηστικών ειδών», για την έγκριση 19.000 ευρώ για «την προμήθεια αναμνηστικών ειδών, πλακετών και διασήμων, για την κάλυψη αναγκών της Διεύθυνσης Δημοσίων Σχέσεων» όπως και για την το κονδύλι ύψους «15.000 ευρώ με σκοπό την υποστήριξη διεξαγωγής έρευνας με τίτλο «Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ΛΟΓΟΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΙ (1842-2022)», στο πλαίσιο της Δράσης «Ενίσχυση της έρευνας, εκπαιδευτικές και λειτουργικές ανάγκες του Πανεπιστημίου». Για ποιόν λόγο δόθηκαν 15.000 ευρώ για τον συγκεκριμένο εορτασμό από ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα; Είναι στις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις;

1. Κατά το ΕΚΠΑ κρίνεται ως παραπλανητικός ο τίτλος «Στα 2 εκατ. ευρώ για το 2024 η διαφημιστική προβολή του ΕΛΚΕ» όπως και η αναφορά για τριπλασιασμό δαπανών. Όμως, στο δημοσίευμά μας ήμασταν σαφείς πως «Σύμφωνα με όσα έχουν αναρτηθεί στην Διαύγεια, και συγκεκριμένα με έγγραφο της 27ης Μαρτίου 2024, η διοίκηση Σιάσου ενέκρινε τον προϋπολογισμό «του προγράμματος διαφημιστικής προβολής του Ε.Λ.Κ.Ε. («Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας» του Πανεπιστημίου Αθηνών) για το έτος 2024 ποσού 1.932.189 ευρώ και της ενδεικτικής ανάλυσης των δράσεων και των επικοινωνιακών μέσων του προγράμματος διαφημιστικής προβολής του Ε.Λ.Κ.Ε».

Η αναφορά μας ήταν συγκεκριμένη για έγκριση προϋπολογισμού. Οι υποδείξεις του ΕΚΠΑ όσον αφορά τον απολογισμό του 2024 δεν αφορούν το δημοσίευμα. Σε σύγκριση με τις δαπάνες του 2023 ο προϋπολογισμός του 2024 ήταν πράγματι τριπλασιασμένος, ανεξάρτητα από το αν πρόλαβε να δαπανηθεί ή όχι όλο το ποσό, κάτι που μπορεί να οφείλεται σε πολλούς και διάφορους λόγους ή συγκυρίες. Ακόμα κι έτσι, όπως μας ενημερώνει επίσημα τώρα το ΕΚΠΑ, ο απολογισμός δαπανών του 2023 σε σχέση με το 2024 ήταν αυξημένος από 648.800 ευρώ το 2023 σε 886.840 ευρώ το 2024, μια αύξηση δαπανών στους απολογισμούς της τάξης 36% σε ένα μόλις έτος, κάτι που ανεξήγητα το ίδιο το Πανεπιστήμιο «διαφημίζει» ως επιτυχία στο εξώδικό του.

1. Σε σχέση με το πρώτο Φεστιβάλ και τις δαπάνες, το ΕΚΠΑ – τουλάχιστον σε επίπεδο στέρεων επιχειρημάτων – δεν δικαιολογεί την χειροπιαστή σκοπιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος και τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε απαραίτητο το 1^ο σχετικό Φεστιβάλ. Οι εγκρίσεις για τα ποσά που το ΕΚΠΑ θεωρεί ως «παραπλανητικά» είναι εγκεκριμένα στην Διαύγεια και δεν επιδέχονται αμφισβήτησης.
2. Σχετικά με την αγορά του ακινήτου και τα ερωτηματικά, το ΕΚΠΑ θα όφειλε να απαντήσει σχετικά κι εγκαίρως στα προ μηνών δημοσιεύματα του Ημερήσιου Τύπου, στα οποία κι αναφερθήκαμε αλιεύοντάς τα από την τρέχουσα επικαιρότητα. Είναι εμφανές πως δεν πρόκειται για αποτελέσματα δικής μας έρευνας για αναφορές σε ρεπορτάζ εφημερίδων.
3. Το ΕΚΠΑ, συνυφασμένο με τους ιστορικούς αγώνες του για την ελευθερία άποψης, έκφρασης κι ελευθεροτυπίας στην χώρα αλλά και στους κόλπους του, θα όφειλε – ακόμα κι αν διαφωνούσε με την δημοσιογραφική έρευνά μας και πέρα από την ευνόητη κι απολύτως θεμιτή απάντησή του – να τηρούσε τουλάχιστον μια πιο μετριοπαθή στάση σχετικά με τους επιθετικούς χαρακτηρισμούς εναντίον ενός ανεξάρτητου δημοσιογραφικού οργανισμού αλλά και τις ακραίες υποδείξεις για το πώς θα αναζητούμε και θα παρουσιάζουμε τα στοιχεία των ερευνών μας. Είναι τουλάχιστον παράδοξο το αρχαιότερο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα της Ελλάδας να απειλεί εμμέσως πλην σαφώς με SLAPPs μια δημοσιογραφική ομάδα επειδή δεν παρουσιάσαμε όπως το ίδιο το Πανεπιστήμιο επιθυμούσε τα πέρα ως πέρα γνήσια και μη αμφισβητήσιμα – από καμία Αρχή της χώρας – στοιχεία από την Διαύγεια. Τα SLAPPs είναι καταδικαστέα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο «πατέντα» ακραίας λογοκρισίας κατά του Τύπου.