- – Με δύο ελικόπτερα έχει μείνει η Ελλάδα για το καλοκαίρι που έρχεται. Ένα για έρευνα – διάσωση και ένα για αεροδιακομιδές.
- – Θλιβερή επιβεβαίωση όσων έγραψαν οι Data Journalists για τις αεροδιακομιδές ασθενών από το Αιγαίο στην Αθήνα
- – Ζώντας την αποκοπή ακόμη και μεγάλων νησιών του Αιγαίου από την ηπειρωτική Ελλάδα, από τη θέση του ασθενούς
- – Δραματικές ελλείψεις εναέριων μέσων, νησιά με ένα ασθενοφόρο και καθόλου ιατρικό εξοπλισμό
- – Διλήμματα ζωής και θανάτου για το προσωπικό του ΕΚΑΒ
Του Πάρι Καρβουνόπουλου
Όταν στις 13 Νοεμβρίου 2023, οι Data Journalists δημοσίευαν το ρεπορτάζ μου με τίτλο «Αεροδιακομιδές: Πεθαίνοντας στο Αιγαίο», ασφαλώς και δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα «ζούσα το ρεπορτάζ» από την ανάποδη, έξι μήνες μετά. Δηλαδή ως ένας πολίτης που έπρεπε να μεταφερθεί από νησί του Αιγαίου στην Αθήνα…
Η εμπειρία προφανώς δεν ήταν ευχάριστη, αλλά οπωσδήποτε χρήσιμη για να καταλάβεις ότι αυτό που λέμε κάνοντας μαύρο χιούμορ ισχύει: ζούμε από τύχη… Κι αν αυτό αφορά στην περίπτωση ενός δημοσιογράφου για τον οποίο κινητοποιήθηκε πάρα πολύς κόσμος, μπορούμε εύκολα να φανταστούμε τι μπορεί να περιμένει ένας πολίτης που η μόνη βοήθεια που έχει είναι η οικογένεια του.
Το πρόβλημα στο κρίσιμο ζήτημα των αεροδιακομιδών δεν είναι ένα. Είναι πολλά. Και για κανένα από αυτά δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση λύσης. Γιατί; Μην εκπλαγείτε αν ακούσουμε ότι και οι αεροδιακομιδές θα δοθούν σε ιδιώτες.
Το χρονικό της περιπέτειας
Παροικιά Πάρου. Νησί των Κυκλάδων όπου ένα μέρος της οικονομικής ελίτ της χώρας έχει επιλέξει να χτίσει τα υπερπολυτελή εξοχικά του…
Νησί βασική «μονάδα» της λεγόμενης «βαριάς βιομηχανίας» της Ελλάδας, του τουρισμού. Με όσα ζήσαμε επιβεβαιώνουμε τον Θέμη Τζήμα, δικηγόρο, διδάκτορα δημοσίου δικαίου και πολιτικής επιστήμης του ΑΠΘ, που λέει ότι δεν έχει ειπωθεί στη χώρα μεγαλύτερη ανοησία από αυτή περί…βαριάς τουριστικής βιομηχανίας.
Μεγάλο Σάββατο πρωί, λίγο μετά από τις 7:00, η πρωινή βόλτα με τον σκύλο, διακόπτεται βίαια: μια ζαλάδα που γρήγορα κλιμακώνεται, απώλεια ελέγχου της αριστερής πλευράς του σώματος, δεν χρειάστηκε κάτι ιδιαίτερο για να καταλάβει κάποιος ότι παθαίνει εγκεφαλικό.
Το αίσθημα της επιβίωσης σε κάνει ψύχραιμο. Αποδεχόμενος την επίσκεψη του εγκεφαλικού, επέλεξα να καθίσω κάτω, υποθέτοντας ότι κάποιος θα με εντόπιζε σε λίγα λεπτά. Βρισκόμουν στον κεντρικό δρόμο της Παροικιάς. Πέντε άνθρωποι πέρασαν δίπλα μου. Πέντε «άνθρωποι». Και δύο αυτοκίνητα. Κανείς τους δεν γύρισε να με κοιτάξει. Όμως, μία γυναίκα το έκανε. Η Αλεξάνδρα. Το αναφέρω, γιατί δεν έχει σαπίσει μόνο το κράτος. Έχουμε σαπίσει κι εμείς…
(ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI)
Κέντρο Υγείας Παροικιάς. Μια χούφτα ιατροί και νοσηλευτές, πολλοί από αυτούς νέα παιδιά, πολεμάνε δίχως όπλα. Δεν μπορούν ας πούμε να διαγνώσουν αν ένα εγκεφαλικό είναι αιμορραγικό ή ισχαιμικό. Ο μοναδικός τομογράφος που υπάρχει στο νησί δεν έχει χειριστές έμαθα. Κοστίζουν… Πόσοι θα πάθουν εγκεφαλικό στην Πάρο, θα σκέφθηκαν οι κυβερνώντες. Όπως διαπίστωσα ο ίδιος, στο νησί δεν ήμουν ο μόνος που κινδύνευα εκείνη τη στιγμή. Αλλά αυτά είναι «ψιλά γράμματα» για όσους έχουν την ευθύνη των αποφάσεων.
Από τις 8:20 το πρωί η είδηση του εγκεφαλικού μου επεισοδίου έχει κινητοποιήσει, συγγενείς, φίλους και γνωστούς που προσπαθούν να εξασφαλίσουν την γρήγορη μεταφορά μου στην Αθήνα. Η εκτίμηση των ιατρών στο Κέντρο Υγείας είναι ότι μπορώ να μεταφερθώ με πλωτό στη Σύρο, αν και είχε «καιρό». Από τη Αθήνα έχουν άλλη άποψη, προφανώς επειδή το θέμα είχε δημοσιοποιηθεί.
Για να μην κουράζω με λεπτομέρειες, από τις 8:20 που σημαίνει ο συναγερμός, ιπτάμενο μέσο βρίσκεται μετά από τις 11:20 το πρωί, που ενημερώθηκε ο Α/ΓΕΑ.
Το αεροσκάφος C-27 βρισκόταν στην Ανδραβίδα. Απογειώθηκε με προορισμό την Τανάγρα από όπου παρέλαβε τους ιατρούς του ΕΚΑΒ και συνέχισε για Πάρο.
Την ίδια ώρα ζούσα στην πράξη όσα γράψαμε στους Data Journalists σε εκείνο το ρεπορτάζ του Νοεμβρίου του 2023.
Η Πάρος με ένα ασθενοφόρo. Ξαπλωμένος στο φορείο, άκουγα τις αγωνίες του πληρώματος του ασθενοφόρου. Λίγο πριν περάσουμε την πύλη του αεροδρομίου, κλήση στον ασύρματο για «άτομο με πιθανό έμφραγμα» σε χωριό του νησιού. Είναι αυτό που προανέφερα. Δεν κινδύνευα προφανώς μόνο εγώ και δεν θα ήταν η πρώτη φορά που τα πληρώματα του ασθενοφόρου της Πάρου καλούνται να διαχειριστούν τα αδιανόητα.
«Τι να κάνουμε, να αφήσουμε τον ασθενή που μεταφέρουμε στο διάδρομο και να φύγουμε», ήταν το εύλογο ερώτημα που τέθηκε. Ευτυχώς πριν λάβει απάντηση, το C-27 τροχοδρομούσε στην πίστα του αεροδρομίου της Πάρου και το δύσκολο δίλημμα, δεν επέμεινε. Την αγωνία την περάσαμε. Και το πλήρωμα και ο ασθενής.
Επιβίβαση στο C-27 και ενημέρωση από τους ανθρώπους του ΕΚΑΒ ότι θα περιμένουμε και μία ηλικιωμένη κυρία, που φθάνει με ελικόπτερο, διασωληνωμένη, από άλλο νησί.
Τελικά περίπου στις 15:00 προσγειωνόμαστε στο Ελευθέριος Βενιζέλος και από εκεί μεταφέρθηκα στο 251 ΓΝΑ.
Θα μπορούσα να διανθίσω το κείμενο με δεκάδες σκέψεις, φόβους και ανησυχίες που πέρασαν από το μυαλό μου αυτές τις περίπου 8 ώρες που χρειάστηκαν για να μεταφερθώ από την Πάρο στην Αθήνα. Δεν έχουν καμία, μα καμία απολύτως σημασία, γιατί εγώ έφθασα. Μετά από 8 ώρες…
Το θέμα είναι ότι ένας πολίτης που δεν είναι δημοσιογράφος ή δεν έχει καμία απολύτως γνωριμία, επαφή ή δυνατότητα να ζητήσει βοήθεια έχει ελάχιστες ελπίδες να μεταφερθεί εγκαίρως από ένα νησί του Αιγαίου στην Αθήνα. Κι εγώ δεν βρέθηκα σε κάποιο ακριτικό νησί του Αιγαίου, αλλά στην Πάρο των πλουσίων και νεόπλουτων, που έχει πολλές βίλες με πισίνες αλλά όχι διαθέσιμο τομογράφο κι ένα μόνο ασθενοφόρο.
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη σε άλλα νησιά. Και το χειρότερο είναι, όπως ανακαλύψαμε ερευνώντας την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στις αεροδιακομιδές, ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί δραματικά αυτό το καλοκαίρι. Γιατί; Την απάντηση δίνουν με αμείλικτο τρόπο οι αριθμοί.
Τι συμβαίνει με τα ελικόπτερα και το επερχόμενο σκάνδαλο
Η Ελλάδα την 1η Ιουνίου 2024 θα έχει εν ενέργεια ένα ελικόπτερο Super Puma για έρευνα διάσωση και ένα ελικόπτερο AW-109S TREKKER του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για αεροδιακομιδές. Το δεύτερο AW-109S TREKKER αρχές Ιουνίου θα βρίσκεται σε ετήσια επιθεώρηση διαρκείας 2 μηνών, και τα ελικόπτερα SUPER PUMA βρίσκονται επίσης σε επιθεωρήσεις .
Το ΓΕΑ έχει ενημερώσει εδώ και πάρα πολύ καιρό για την κατάσταση και γι΄ αυτό είχε αποφασιστεί να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την αγορά νέων ελικοπτέρων AW-139M.
Η βάση αεροδιακομιδών του Ακτίου βρίσκεται εδώ και δυο μήνες χωρίς ελικόπτερο, η βάση αεροδιακομιδών Σύρου καλύπτεται αυτήν την στιγμή από ελικόπτερο AW-109S και μάλλον θα συνεχίσει για όλο το καλοκαίρι μιας και φαίνεται αδύνατον να αντικατασταθεί από ελικόπτερο της Αεροπορίας Στρατού λόγω εμπλοκής στην αεροπυρόσβεση. Οι επιτελείς της 112ΠΜ βρίσκονται σε αδιέξοδο γιατί η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, δεν δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο για την διαθεσιμότητα των αεροσκαφών VIP.
Να προσθέσουμε ότι τα πληρώματα των ελικοπτέρων που προαναφέραμε βρίσκονται στο ελάχιστο του προγράμματος συντήρησης και στο τεχνικό προσωπικό έχουμε μία παραίτηση σχεδόν κάθε μήνα. Καταλαβαίνει κάποιος τι σημαίνει αυτό ή θέλουμε κι άλλα Τέμπη;
Με ποια ελικόπτερα η χώρα θα ανταπεξέλθει στις αεροδιακομιδές και στην έρευνα διάσωση;
Μήπως με τις ιδιωτικές εταιρείες φίλων που ετοιμάζονται να «πάρουν τη δουλειά»;
Το υπουργείο Υγείας πάγωσε τα σχέδια για αγορά 4 νέων ελικοπτέρων αεροδιακομιδών με κόστος 60 εκατομμύρια ευρώ. Την ίδια ώρα σκέφτεται να νοικιάσει 6 ελικόπτερα και να πληρώνει 6 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα . Δηλαδή θα πληρώνει κάθε χρόνο 72 εκατομμύρια για ελικόπτερα που δεν θα αποκτήσει ποτέ.
Ποιος θα πετά τα ελικόπτερα της ιδιωτικής εταιρείας μια και η διαθεσιμότητα από πιλότους ελικοπτέρων παγκοσμίως βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση.
Τι θα γίνει τις αεροδιακομιδές στα ελικοδρόμια τη νύχτα;
Ως πότε η ζωή των Ελλήνων πολιτών αλλά και των ξένων που επισκέπτονται την χώρα θα κρίνεται από την ικανότητα των πιλότων των Ενόπλων Δυνάμεων και των ιατρών του ΕΚΑΒ με αισθητή την απουσία του κράτους;
Για όλα αυτά έχουν γίνει σχετικές μελέτες και έχουν τεθεί τα ερωτήματα από πολύ έμπειρα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας. Η κυβέρνηση τα έχει αγνοήσει.
Τίποτα απ΄ όλα αυτά δεν ήταν αντικείμενο συζήτησης αν οι ελληνικές κυβερνήσεις των πολλών τελευταίων χρόνων είχαν φροντίσει να υπάρχουν και να λειτουργούν σοβαρές υγειονομικές δομές σε όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία του Αιγαίου. Η σημερινή κυβέρνηση βεβαίως το έχει τερματίσει σκεπτόμενη να ιδιωτικοποιήσει ακόμη και τις αεροδιακομιδές.
Μέχρι να διορθωθούν όλα τα στραβά και επικίνδυνα με την υγειονομική περίθαλψη ντόπιων και τουριστών μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι η μοναδική ελπίδα που έχουμε για να γλιτώσουμε τα χειρότερα είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις και το Λιμενικό. Και κάποιος γνωστός για να «τρέξει» λίγο τις διαδικασίες….
